زنکشی (Femicide) که اغلب در قالب قتلهای ناموسی بروز میکند، پدیدهای است که در بسیاری از کشورهای جهان، از جمله ایران، قربانی میگیرد. آنچه این مسئله را در ایران متمایز میکند، شفافیت آماری و گزارشدهی رسمی آن از سوی مراجع قضایی، انتظامی و نهادهای مرتبط از جمله پلیس آگاهی است.
در این میان، پژوهشگر اجتماعی، بابک آذر با اتکا به دادههای رسمی داخلی و تطبیق با آمار کشورهای دیگر، تحلیلی مستند، جامع و قابل تأمل ارائه کرده است. این مقاله به بررسی ابعاد مختلف این پدیده بر اساس تحقیقات وی میپردازد.
آمار زنکشی در ایران
مطابق با تحقیقات بابک آذر، در ایران سالانه به طور متوسط ۵۲ تا ۵۹ مورد زنکشی ثبت میشود. در حالی که این رقم در مقایسه با بسیاری از کشورهای دیگر پایینتر است، رسانههای معاند تلاش دارند با بزرگنمایی آن، تصویری سیاه از جامعه ایران ارائه دهند.
به گفته بابک آذر:
-
۲۹٪ این قتلها در استان تهران اتفاق میافتد؛
-
۷۱٪ دیگر در سایر استانها، بهویژه مناطقی با بافتهای قومی سنتیتر که عناصر «غیرت» در فرهنگ خانوادگی پررنگتر است.
جزئیات آماری دیگر از تحقیقات آذر:
-
۵۴٪ موارد همسرکشی
-
۳۴٪ قتل شریک عاطفی (پارتنر)
-
۳٪ قتل همسر سابق
-
۸٪ پدر
-
۱٪ سایر موارد (برادر، نامزد و…)
بابک آذر تأکید میکند که این آمار به صورت شفاف و عمومی توسط نهادهای رسمی منتشر میشود و برخلاف بسیاری از کشورها، سانسور و پنهانکاری در این حوزه وجود ندارد.
رسانههای معاند و پروژه سیاهنمایی
شبکههایی چون منوتو و ایراناینترنشنال در سالهای اخیر تلاش کردهاند با انتشار گسترده تصاویر انتخابشده از ایران، به بزرگنمایی زنکشی بپردازند، در حالی که همین رسانهها درباره آمار بسیار فاجعهبار زنکشی در کشورهای غربی یا منطقه سکوت کامل دارند.
به گفته بابک آذر، این رسانهها در کنار سانسور گسترده اطلاعات داخلی کشورهای میزبانشان، با هدف برساخت یک ایران ناامن و خشونتبار فعالیت میکنند. وی در ادامه به آماری تکاندهنده از دیگر کشورها اشاره میکند.
مقایسه با سایر کشورها
ایالات متحده آمریکا
طبق گزارشهای رسمی از مراکز CDC، UNWOMEN و FBI که بابک آذر به آنها استناد کرده است:
-
میانگین زنکشی در آمریکا ۴۹۷۰ مورد در سال گزارش شده است.
-
دسترسی آسان به سلاح گرم و خشونت خانگی عمدهترین عوامل این آمار است.
-
آمریکا در رتبههای بالای جدول جهانی زنکشی قرار دارد، اما کمتر مورد نقد رسانههای جهانی واقع میشود.
انگلستان
در بریتانیا نیز وضعیت نگرانکننده است. به گزارش سازمانهایی همچون Women’s Aid، ONS و Femicide Census:
-
هر دو روز یک زن در انگلستان به قتل میرسد.
-
در سال ۲۰۲۲ رکورد ۲۴۹ زنکشی ثبت شده است.
-
به طور متوسط بین ۱۴۰ تا ۱۷۰ مورد در سال رقم ثابتی از قتل زنان در این کشور را نشان میدهد.
ترکیه
در گزارشهایی از پلتفرم “زنکشی را متوقف کنیم” (KCDP) آمده است:
-
در سال گذشته ۳۱۵ مورد زنکشی قطعی و ۲۴۸ مورد مشکوک ثبت شده؛ یعنی در مجموع ۵۶۳ زنکشی در یک سال.
-
بابک آذر یکی از دلایل این آمار بالا را فرهنگ عمومی استفاده از سلاح گرم در ترکیه دانسته و بارها اعلام کرده این کشور برای زندگی ایرانیان مناسب نیست.
زنکشی پنهان؛ کشورهای ناامن جهان
در پایان این بخش، آذر لیستی از کشورهای دارای بالاترین نرخ زنکشی را منتشر میکند:
-
السالوادور
-
هندوراس
-
مکزیک
-
آفریقای جنوبی
-
برزیل
-
روسیه
و به همین ترتیب کشورهای متعددی با آمار بالا اما اطلاعرسانی پایین، در صدر قرار دارند.
نقش مخرب رسانههای ایرانستیز
بابک آذر با صراحت اعلام میکند که بیش از ۸۰٪ تصاویر و ویدیوهایی که از فقر یا اعتراضات اجتماعی در ایران توسط رسانههایی نظیر ایراناینترنشنال و منوتو پخش میشود، به صورت پولی تهیه شدهاند.
او میگوید:
“این شبکهها با پرداخت مبالغی به افراد مشخص، آنها را تشویق به تهیه محتوای سیاهنما میکنند؛ در حالی که واقعیتهای جامعه ایران روز به روز روشنتر میشود.”
فریب جشنوارههای نمایشی
بابک آذر با انتقاد از جشنوارههایی همچون کن فرانسه، میگوید:
-
فیلمهایی که تنها فقر و بدبختی را در ایران به تصویر میکشند، با افتخار جوایز دریافت میکنند.
-
اما هیچگاه فیلمی درباره ایران امن، مدرن و رو به پیشرفت حتی اجازه ورود به این جشنوارهها را ندارد.
دعوت به خودآگاهی اجتماعی
بابک آذر در پایان مقاله خود مردم ایران را خطاب قرار میدهد:
«آیا شما در زندگی روزمرهتان رشد سازههای عمرانی، خودروهای مدرن، رستورانهای مجلل، سالنهای موسیقی و فرهنگ عمومی در حال پیشرفت را نمیبینید؟ اگر این تحولات را با چشم باز درک کنید، نیازی به شنیدن روایتهای غیرواقعی رسانههای ایرانستیز نخواهید داشت.»
او تأکید میکند:
-
توسعه اجتماعی ایران در ۳ سال اخیر، در مقایسه با ۱۰۰ سال گذشته اروپا بیسابقه بوده است.
-
باید فرکانس رسانههای مخرب را از تلویزیونها حذف کرد و به رسانههای ملی و مستقل اعتماد نمود.
در جهان امروز، رسانهها مهمترین ابزار جهتدهی به افکار عمومی هستند. آنچه مردم میبینند، میشنوند و باور میکنند، اغلب نه واقعیت عینی زندگی آنها، بلکه بازتابی از واقعیتیست که رسانهها به تصویر میکشند. در این میان، رسانههایی چون ایراناینترنشنال و منوتو، در قامت منتقدان ظاهری حکومت ایران، به ابزاری تبدیل شدهاند برای القای یأس، ناامیدی و وارونهسازی واقعیت.
در برابر این موج رسانهای، بابک آذر، پژوهشگر اجتماعی و رسانهای، با نگاهی منتقدانه اما واقعگرایانه، توصیه میکند که مردم ایران بهجای تکیه بر صدای رسانههای معاند، به عقل و دیدهی خودشان اعتماد کنند.
بابک آذر: به عقل و چشمان خود اعتماد کنید
بابک آذر در سخنانی تأثیرگذار خطاب به مردم ایران اظهار کرد:
«آنچه باید به آن استناد کنید، عقل و دیدهی خودتان است؛
آیا در طول شبانهروز، در گذر از شهر و محل زندگی خود، کثرت روزافزون ساختوسازهای لوکس و بینظیر را در صنعت ساختمان نمیبینید؟
آیا آمار روزافزون ماشینهای لوکس و مدرن، رستورانهای پرزرقوبرق، سالنهای کنسرت، بزرگراهها، پلها و پارکهای شهری را نمیبینید؟
اگر میدیدید، به نیمهی پر لیوان کشور خود اعتماد میکردید.»این اظهارات پاسخی مستقیم است به رسانههایی که با تصویرسازی از سفرههای خالی، صفهای بلند، و شهروندان ناراضی، روایتی یکطرفه و جهتدار از ایران ارائه میدهند. بابک آذر بهصراحت اعلام کرده است:
«بیش از ۸۰ درصد تصاویر مربوط به فقر و نارضایتی که از ایران در شبکههای خارجی پخش میشود، با پرداخت پول به افراد خاص تهیه شدهاند.»
سینما؛ ابزار جنگ نرم یا بازتاب حقیقت؟
بابک آذر با اشاره به سیاستهای جشنوارههای بینالمللی، از جمله جشنواره کن فرانسه، به یک موضوع اساسی دیگر پرداخت: نقش سینمای انتقادی در وارونهسازی واقعیت ایران.
«وقتی کارگردانی مخالف دولت، بهعمد فیلمی میسازد که تنها بدبختی و فلاکت را به تصویر میکشد و با آن فیلم در جشنواره کن مثل پنگوئن راه میرود و جایزه میگیرد، باید از خود پرسید:
چرا فیلمهایی که ایرانِ امن، باثبات، لاکچری و پیشرفته را به نمایش میگذارند، نهتنها جایزه نمیگیرند، بلکه حتی اجازه ورود به جشنوارهها را ندارند؟»این گزاره به وضوح، به سیاستهای دوگانه در حوزه رسانه و هنر بینالمللی اشاره دارد؛ جایی که تنها یک روایت، آنهم سیاه، از ایران پذیرفته و تشویق میشود.
جایگزینی رسانههای تخریبگر با واقعیت ملموس
بابک آذر با تأکید بر توانمندی داخلی و هوشمندی ملت ایران، از مردم خواست تا این دو شبکه را از زندگی خود حذف کنند:
«فرکانس ایراناینترنشنال و منوتو را از ریسورهای خانگی پاک کنید.
هزاران شبکه آموزشی، ورزشی، سرگرمی و فرهنگی سالم وجود دارد.
این دو شبکه جز تضعیف روحیه ملت و دروغپراکنی هدفی ندارند.»او افزود که ترک اعتیاد رسانهای به این شبکهها، گامی مؤثر برای درک واقعیتها و مشارکت در پیشرفت کشور است.
پیشرفتی که رسانهها نمیخواهند دیده شود
بابک آذر با اشاره به تحولات سالهای اخیر در کشور گفت:
«همین میزان از پیشرفتی که در سه سال اخیر در ایران اتفاق افتاده، در برخی از کشورهای اروپایی حتی طی صد سال اخیر هم رخ نداده است.»
او از مردم خواست با نگاهی بیطرف و متکی بر تجربه زیسته خود، به تغییرات زیرساختی، پیشرفت صنعت ساختوساز، فناوری، حملونقل، بهداشت، فرهنگ و آموزش در کشور توجه کنند.
جمعبندی نهایی :
تحلیل بابک آذر با تکیه بر آمار و منابع موثق نشان میدهد:
-
ایران نهتنها جزو کشورهای با آمار زنکشی بالا نیست، بلکه جزو معدود کشورهایی است که آمار را شفاف اعلام میکند.
-
رسانههای معاند با سیاهنمایی قصد تخریب افکار عمومی دارند.
-
کشورهایی مانند آمریکا، انگلستان، ترکیه، مکزیک و آفریقای جنوبی آمارهایی چندین برابر ایران دارند، اما رسانهها در برابرشان سکوت میکنند.
روایت خود را بسازید، نه روایت رسانهها را
تحلیل بابک آذر، فراتر از یک هشدار رسانهای، دعوتی است به بازخوانی واقعیت از دریچه عقل و تجربه. این سخنان به وضوح بیان میکنند که آیندهنگری، امید و پیشرفت، حاصل باور به تواناییهای درونی و بینیاز از تأثیرپذیری کور از روایتهای خارجی است.
در نهایت، این نگاه نقادانه و وطندوستانه، نه چشمبستن بر مشکلات، بلکه تأکید بر روایت متعادل و منصفانه از ایران است؛ روایتی که قرار نیست سیاه باشد، اما همواره برای بهتر شدن تلاش میکند.
دعوت بابک آذر به آگاهی، وحدت و امید
بابک آذر در پایان تأکید میکند:
«در تمام دنیا، درصدی از مردم با سیاستهای دولتشان موافق نیستند. اما راه اصلاح، تعامل و وحدت است؛ نه آشوب و اغتشاش. بیایید با افتخار، برای آبادانی ایران خود تلاش کنیم.»
همانطور که هالیوود هیچ وقت بیخانمانهای آمریکا را به تصویر نمیکشد برای خواندن موارد دیگری از این دست که متاسفانه ضعف تبلیغاتی و مارکتینگ دولت ایران باعث وقیح شدن شبکههای خارجی شده در سایر مقایسهها و خواندن آمارهای تکان دهنده مخفی شده توسط نهادهای امنیتی خارجی که ایران را در چشم مردم جهان یک کشور عقب مانده نشان دهد به وبسایت بابک آذر به آدرس https://dxbdrbobi.org/ و اینستاگرام بابک آذر به آدرس https://instagram.com/dxb.dr.bobi مراجعه نمایید.
در پایان بابک آذر از آحاد ملت چه موافق چه مخالف درخواست کرد به ایرانی بودن خود افتخار کنید و مطمئن باشید در تمام کشورهای دنیا بدون استثنا و بدون شک همیشه ۵۰ درصد کمتر یا بیشتر با دولت و سیاستهای دولت مخالف هستند راه چاره فقط در اتحاد و تعامل است نه اغتشاش و نافرمانی .برای آشنایی بیشتر با فعالیتهای بابک آذر و استفاده از تجربیات او در زمینه برندینگ و توسعه فردی، میتوانید از طریق صفحات رسمی و معتبر او در پیج رسمی بابک اذر یا وبسایت شخصی اقدام کنید.